TÁC GIẢ: WILL DURANT
CHƯƠNG I
- I. ĐẤT ĐAI: TỔNG QUAN VỀ ẤN ĐỘ-
Phát kiến Ấn Độ lần thứ nhì – Nhìn qua trên bản
đồ – Ảnh hưởng của khí hậu
Đây là một
bán đảo mênh mông rộng trên năm triệu cây số vuông, lớn gấp hai chục lần xứ
Grande Bretagne, ba trăm hai chục triệu dân[1], nhiều hơn toàn thể châu Mỹ (Nam
và Bắc), và bằng một phần năm dân số thế giới, nền văn minh trên bán đảo phát
triển điều đặn lạ thường từ thời Mohenjo-daro (-2900 hoặc sớm hơn nữa) cho tới
thời Gandhi, Raman và Rabindranath Tagore, dân chúng hiện còn theo đủ các tín
ngưỡng có thể tưởng tượng được, từ hình thức sùng bái ngẫu tượng của các dân tộc
dã man tới một hình thức phiếm thần giáo tế nhị nhất, duy linh nhất, các triết
gia của họ đã đưa ra đủ các triết thuyết về chủ đề nhất nguyên, từ các thuyết
Upanishad[2] xuất hiện tám thế kỉ trước Ki Tô tới thuyết của triết gia Sankara,
sống sau Ki Tô tám thế kỉ, các nhà bác học của họ ba ngàn năm trước đã làm cho
khoa thiên văn tấn bộ và hiện nay được giải thưởng Nobel, làng mạc của họ được
tổ chức theo những qui tắc rất dân chủ đã có từ thời xửa thời xưa, không ai nhớ
từ hồi nào nữa, kinh đô của họ đã được các minh quân Açoka[3] và Akbar[4] cai
trị, vừa sáng suốt vừa nhân từ, các người hát rong của họ đã ngâm những thiên
anh hùng ca cổ như anh hùng ca của Homère, còn các thi sĩ của họ hiện nay được
khắp thế giới đọc, các nghệ sĩ của họ đã xây cất từ Tây Tạng đến Tích Lan, từ
Cao Miên đến Java những đền vĩ đại để thờ các thần linh Ấn Độ, và đã chạm trổ
hàng chục hàng trăm lâu đài cung điện tuyệt đẹp cho các vua chúa. Đó là xứ Ấn Độ
mà hiện nay nhiều người đang gắng sức kiên nhẫn nghiên cứu để phát lộ cho người
phương Tây thấy một thế giới mới của trí tuệ mà khỏi tự hào rằng trên địa cầu
chỉ có họ mới văn minh.
